แนวทางป้องกันปลวก…ในสวนทุเรียน

ปลวกนั้นเป็นสัตว์ที่อยู่คู่กับมนุษย์มา 2 แสนกว่าล้านปี เป็นสัตว์ที่มีพฤติกรรมคล้ายกับมนุษย์มีการแบ่งชนชั้นวรรณะ มีปลวกราชา ปลวกราชินี ปลวกทหาร ปลวกงาน  แต่ละวรรณะก็ทำหน้าที่แตกต่างกัน ปลวกราชินีก็ทำหน้าที่ผสมพันธุ์  ปลวกทหารก็ทำหน้าที่ป้องกัน อานาจักร ป้องกันรัง  ศัตรูตัวฉกาจ ของปลวกก็จะเป็นพวกมด ส่วนปลวกงานก็จะมีหน้าที่ หาอาหารทำงาน และเอาอาหารต่างๆ มาป้อนนางพญา เพราะฉะนั้นอยู่กับมนุษย์มานาน แม้ว่าจะมียาฆ่าปลวก ที่มนุษย์สร้างขึ้นในระดับของแบรนด์ระดับโลกก็ไม่สามารถเอาปลวกให้หมดไปจากประเทศไทยได้ เป็นข้อสังเกตุอย่างหนึ่งว่าปลวกนั้นเขาก็มีความฉลาดความเก่ง การใช้เคมีที่เป็นอันตรายร้ายแรง แม้แต่ในอุตสาหกรรมก่อสร้างก็ยังไม่สามารถ ที่จะทำลายปลวกให้หมดสิ้นไปได้ ฝนหน้าฟ้าใหม่ ปีใหม่มา ปลวกก็ยังมาอีก โดยรวมคือว่ามนุษย์ผู้มีความฉลาดยังไม่สามารถที่จะรบชนปลวกได้อย่างเบ็ดเสร็จ เด็ดขาด ทำให้บริษัทกำจัดปลวกทั้งหลาย ไม่ว่าจะเป็นในเมืองหรือออกนอกเมืองไปก็มีคนรับจ้าง ฉีดยาฆ่าปลวก วางระบบท่อปลวก ฉีดอัดน้ำยา แต่ถ้าเป็นสวนทุเรียน เนื่องด้วยว่าปลวกมีหลากหลายสายพันธุ์ ปลวกในประเทศไทยมี 150 กว่าชนิด แต่มีเพียงบางชนิดที่ทำลายระบบเศรษฐกิจ คือทำลาย อาคารบ้านเรือน  ต้นไม้ เพราะว่าปลวกมีชนิดที่กินพืชสด ไม้แห้ง ไม้ชุ่มชื้น มีมากมายหลายชนิด ดั้งนั้นต้นทุเรียน อายุ 5 ปี 10 ปี 20 ปี 40 ปี ก็มีทางกายภาพที่แตกต่างกัน ปลวก ก็มีสามารถการทำลายเนื้อสดๆ ของต้นทุเรียนได้ ทำลายรากที่เปลื่อยผุพัง หรือต้นที่แห้ง เปลือกแห้ง ที่มีความชื้น ทุเรียนเป็นพืชที่ต้องอาศัยน้ำและความชื่น ในการล่อเลี้ยงพื้นดิน ใต้โคนต้นรอบทรงพุ่ม และการให้น้ำในช่วงระยะ ตั้งแต่ระยะตัดแต่งกิ่ง ติดดอกออกผล ก็จะมีความชื้น ปลวก อาศัยความชื้นในการดำรงชีวิต หรือว่าปลวกอาศัยน้ำนั้นเอง ข้อแตกต่างคือในเมื่อ มียาที่เป็นแบรนด์ระดับโลกเรียกได้ว่าเป็นยาที่ขายดีเป็นอันดับ 1 ของประเทศไทยด้วยซ้ำ พิสูจน์แล้วว่าขนาดเป็นเคมีที่มีฤทธิ์ อันตรายร้ายแรงแล้วก็ไม่สามารถที่จะหยุดปลวกได้ แต่ถ้าวันหนึ่งวันใด เรามีอาวุธเชื้อโรค อาวุธเคมี ก็แปรียบเหมือนกับ M16 หรือ SK มีกระสุน อาจจะมี 10 นัด 16 นัดเป็นแมกกาซีน ถ้าลองเปรียบเทียบเป็นอาวุธเคมี หรือเป็นอาวุธยาฆ่าแมลงก็เหมือนเป็นปืนธรรมดา  มี 16 นัดยิงตายแค่ 16 ตัวถ้าไปยิงนก  แต่ถ้าเป็นอาวุธชีวภาพ อาวุธเชื้อโรค เหมือนผู้ก่อการร้ายหลบอยู่ในถ่ำ เรามีเชื้อ แอนแทรกซ์ อาวุธเชื้อโรคที่สมัยก่อนดังๆ  เป็นผงสีขาวที่ชอบส่งให้ผู้นำทางไปรษณี หรือส่งไปให้คนที่ไม่ชอบ หรือเป็นระเบิดอาวุธเชื้อโรค ให้ระเบิดหน้าถ่ำแล้วให้ สปอร์ฟุ้งเข้าไปในถ่ำ เรียกว่าตายยกถ่ำ ถ้าเอามาใช้กับปลวกเรียกว่า ตายยกรัง ปัจจุบันก็มีจุลินทรีย์ชนิดหนึ่งชื่อว่า เมธไรเซียม เป็นอาวุธเชื้อโรค หรือ อาวุธชีวภาพ ชีวะ แปลว่าชีวิต ภาพคือ ร่างกาย หรือสังขาร อาวุธชีวภาพ สรีระ ที่มาจากสิ่งมีชีวิต เป็นเมธาไรเซียมความจริงเปรียบเหมือนกับคำว่าไก่ชน ไก่ชน ก็ไม่ใช่ว่าจะตีเก่งทุกตัว 1 คอกจะมี 1-2 ตัวที่ตีเก่ง  มีเหลืองหางขาว มีอีกหลายสายพันธุ์ เพราะฉะนั้น เมธาไรเซียม  แอนิโซเพลีย ก็ต้องเป็น แอนนิโซเพลีย ที่จะต้องผ่านการทดสอบคัดเลือก เป็นจุลินทรียืที่ ครูบาอาจารย์ท่าน เคยเล่าให้ฟัง ท่านอาจารย์ดีพร้อม ไชยวงค์เกียรติ ท่านเล่าให้ฟังว่า การที่จะได้เชื้อ เมธาไรเซียม ตัวนี้มา เราได้มาจากวงการเห็ด ไม่ใช่วง  การกีฏวิทยา  และได้มาจากปรมาจารย์ผู้เพาะเห็ด ครูบาอาจารย์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เขาอยากจะเอาชนะ ปลวก เพราะปลวก เป็นสิ่งมีสิ่งหนึ่งที่มนุษย์ไม่สามารถสู้ได้ คือปลวก สามารถเพาะเห็ดโคนได้ เห็ดโคน นี้ยังไม่มีมนุษย์คนใดเพาะได้ แม้แต่ในปัจจุบัน แต่ปลวกนี่ เพาะเห็ดโคนได้ นักวิจัย นักวิชาการ พยายามแข่งกับปลวก ก็ไปขุดจอมปลวกดูว่า  ปลวกทำสวนเห็ดอย่างไรการที่จะศึกษวิจัยก็ จะหลีกเลี่ยงไม่ได้ ก็คือการทำลายบ้านเรือนของปลวก นักวิจัยก็จะไปขุดจอมปลวกและไปเก็บเห็ด ส่วนนักวิจัย ขุดเพื่อดูโครงสร้างเพื่อดูสรีรวิทยาของจอมปลวก เพื่อดูว่าปลวกเลี้ยงเห็ดโคนยังไง แล้วทำไมนักวิจัย นักวิชาการ เราเอาสปอร์ของเห็ดโคนมาทำเหมือนเห็ดฟาง เห็ดนางรม เห็ดนางฟ้า เอาสปอร์มาเลี้ยงบนอาหารวุ้น PDA  ตัดต่อข้างฟ่าง แต่พอไปเลี้ยงแล้ว ดอกไม่โตเหมือนไปเลี้ยงกับปลวก ตอนสมัยปี 2537-2538 ผมเคยไปดูงาน มีการประชุมของสมาคมนักวิจัยและผู้เพาะเห็ดแห่งประเทศไทยที่ฟาร์มเห็ดอรัญญิก สมัยนั้นฟาร์มเห็ดอรัญญิกถือว่ามีความเจริญรุ่งเรืองในเทคโนโลยีในการเพาะเห็ดอย่างมาก  ไปดูการเพาะเห็ดโคน สมัยนั้นเทคโนโลยี ในปี 2537  เลี้ยงมาทุกอย่างจนเกิดดอกนิดเดียวแล้วยุบไปและก็รู้ว่าเลี้ยงจนเอาไปฝากไว้ที่จอมปลวกจึงจะทำให้เห็ดโคเจริญเติบโตได้ เห็นไหมครับจึงต้องอาศัยปลวกนั่นเอง  นักวิจัยก็ไปขุดดูจอมปลวกดูระยะของเห็ดในแต่ละช่วง ซึ้งอยู่ในรังหรือจอมปลวก ขุดไปเป็น 10 20 30 รัง หรือจอมปลวก จะมีจอมปลวกล้าง ไม่มีเห็ด ไม่มีจอมปลวกเลย ไม่มีเห็ด ไม่มีนางพญา  ไม่มีปลวกงาน ปลวกทหารอยู่  พบผงหรือเชื้อราชนิดหนึ่งเป็นสีเขียว มนๆ เหมือนสีขี้ม้า ทุกจอมปลวกล้างจะมีเชื้อรา ตัวสีเขียวขี้ม้า นี้ จึงนำราสีเขียวขี้ม้าตัวนี้มา ทำการแยกเชื้อ ทำการให้ปลอดเชื้อ สะอาดเป็นเชื้อบริสุทธิ ได้เอาไปเทียบเคียงกับสารบัญของจุลินทรีย์ ก็อยู่ในหมวดเชื้อราที่ชื่อว่า เมตาไรเซียมหรือ เมธาไรเซียม  แต่ต้องเป็นเมธาไรเซียม ที่มาจากจอมปลวก เป็นเมธาไรเซียมทั่วๆไป จะทำลายปลวกได้ไม่ดี ก็มีการพัฒนาวิจัย นำเมธาไรเซียมมาเป็นอาวุธชีวภาพกำจัดปลวก สมัยก่อนก็จะผลิตเชื้อ เมธาไรเซียมเป็นสปอร์ และนำมาคลุกกับพวกรำ จำพวกแป้ง และนำมาขาย ในงานเกษตรแฟร์ เมธาไรเซียมก็โด่งดัง เผยแพร่และพัฒนาขึ้นมาเรื่อยๆ จนได้มาตรฐาน ปัจจุบันเราใช้ชื่อการค้าที่ถูกต้อง  มีทะเบียน มีมาตรฐาน IFOAM  มาตรฐาน ORGANIC THAILAND ที่ใช้ได้ทั้งในและต่างประเทศ ส่งออกได้เป็นมาตรฐานสำหรับมืออาชีพ มีจำนวนเชื้อ 1× มีเลขทะเบียนกำกับ ตัวเลขจำนวนเชื้อ 1× ถ้าสารวัตเกษตรไปตรวจไม่เจอ ก็จะผิดกฎหมาย เพราะว่าผู้มีความรู้ เอาอาวุธชีวภาพจุลินทรีย์ชีวภาพ ที่ไม่มีสารพิษ เอาไปรวบรวมอยู่ในหมวดหมู่ของวัตถุอันตรายชนิดที่ 2 ซึ้งจริงจริงแล้วไม่ใช่วัตถุอันตราย จึงพัฒนามาพยายามเอาไปให้ ชาวบ้านเกษตรกรใช้ คนที่มีปัญเรื่องปลวกถึงแม้ว่าจะไม่ทำให้ปลวกตายเร็วตายทันที แต่ปลวกตายอย่างยั่งยืน ถ้ามีเชื้อเมธาไรเซียมอยู่ในอณาบริเวณบ้านอยู่ในสวนทุเรียน ปลวกฉลาด เขารู้ว่าตรงนี้มีเมธาไรเซียม เขาจะไม่เข้ามา ถ้าเราเอาเมธาไรเซียม 1 กิโลกรัม คลุก กับขี้กบ ขี้เลื่อยไสไม้ ใส่ขวดพลาสติก เปิดฝา ฝั่งแนวนอน วางรอบๆบ้าน จุลละเมตร ละเมตร หรือจะเอาผสมน้ำ 50 กรัม ต่อน้ำ 20 ลิตรฉีดพ่น  โคนทุเรียน โคนต้นไม้ ตามสนามหญ้ารอบบ้าน มีอีกหลาหลายวิธี  แต่ถ้าเรามาโฟกัสที่  ต้นทุเรียนมีความชื้น ถ้าเราเอา  เมธาไรเซียม ที่ชื่อการค้าว่า ฟอร์แทรน   เราใช้ ฟอร์แทรน หรือเมธาไรเซียม 1 กิโลกรัม คลุกกับรำละเอียด 10 กิโลกรัม   รำนี้ถือว่ามี วินตามินบี1  มีไทอามีน (thiamine) เวลารวมตัวเป็นอาหารชั้นเลิศ ของจุลินทรีย์ในกลุ่มเชื้อรา   ได้หัวเชื้อเป็น 11 กิโลกรัม มีเมธาไรเซียม หรือ ฟอรืแทรน หมักกับ รำ 10 กิโลกรัม ได้หัวเชื้อที่ ทั่วถึงในรำ เราเอาไปหมักกับ ปุ๋ยหมักปุ๋ยคอก ปุ๋ยอินทรีย์ แล้วพรมน้ำพอชุ่มชื้น ใช้สแลนคลุมหรือกอง ไว้โคนร่มไม้ ไว้สัก 1-2 สัปดาห์ เวลาเราตัดแต่งกิ่งเราก็เอาปุ๋ยหมักปุ๋ยคอดที่มีเชื้อโรคของปลวกอยู่ นำไปคลุมโคนต้น จะรดน้ำให้ความชื้น ติดสปิงเกอร์ ก็ไม่ได้มีปัญหา เพราะเมธาไรเซียม หรือฟอร์แทรน  มันมาจากดินมาจากป่า  มาจากธรรมชาติอยู่แล้ว  เราเอาตัวนี้ ขยายเชื้อจากกิโลกรัมละแค่ไม่กี่ บาท กิโลกรัมละประมาณ 800 บาท  กระป๋องเดียว ครึ่งกิโลกรัม 400 บาท  ขยายเป็น 50 กิโลกรัม ก็เหลือ กิโลกรัม ละไม่เท่าไหร่  เอาไปคลุมโคนต้นเพื่อบำรุงใบอยู่แล้ว เพราะปุ๋ยหมักปุ๋ยคอกร่วมกับ 46-0-0 รวมกับ สูตรเสมอ  หรืออะไรก็ตามปุ๋ยน้ำชีวภาพก็เลี้ยงเชื้อราเมธาไรเซียมเขาก็จะกินอินทรีย์วัตถุกินเศษอาหาร เศษไม้ใบหญ้าเจริญเติบโตสร้างลูกสร้างหลานแพร่กระจายขยายพันธุ์ ปลวกจะมาเจริญเติบโตแต่ก็มีสิทธิตาย ถ้าเจออากาศที่แล้ง ร้อนจัด หรือเปียกแฉะมากเกินไปแต่ถ้าเราทำทุกปี ทุกปี เมธาไรเซียมก็จะอยู่ที่ สวนทุเรียน สวนยาง สวนปามล์ ปัญหาเรื่องปลวกก็จะน้อย แต่ถ้าเราไปเจอปลวกกำลังขึ้นโคนต้นทุเรียนทันที เราก็สามารถใช้ฟารืแทรนหรือ เมธาไรเซียม  50 กรัม ต่อน้ำ 20 ลิตร ฉีดพ่นให้เปียกชุ่มโชกตั้งแต่ โคนลำต้น ลงมาที่โคนฉีดไปที่ทุกต้นได้เลยฉีดไปทุกสวนได้ ฉีดมากไม่มีผลเสียใด กับต้นไม้ สัตว์เลี้ยง มนาย์ แต่มีผลเสียกับกระเป๋าเงินของเพื่อนๆพี่น้องเกษตรกรอาจจะลดน้อยถอยลง ก็ใช้ตามสมควร ความจริงแล้วมีเทคนิคเนื้อหาวิชาการมากมาย สามารถดูได้ทาง WWW.thaigreenagro.com

มนตรี  บุญจรัส

ชมรมเกษตรปอลดสารพิษ www.thaigreenagro.com