วันนี้เราจะมาพูดคุยกันถึงเรื่องของอาชีพเกษตรว่าความยากนั้นอยู่ตรงไหน
เราจะมาพูดคุยกันในวันนี้ เดี๋ยวจะมาบอก มาเล่าให้ฟังคิดว่าเพื่อนๆหลายคนนั้นก็อยากจะรู้ว่าอาชีพเกษตรความที่จะทำให้ประสบความสำเร็จ
จะทำได้ยังไง ก็จะพูดจากประสบการณ์ พูดจากการที่ ได้พบได้เห็นมาพอสมควร
ตั้งแต่ยุคสมัยที่ทุ่งรังสิตยังปลูกส้ม ปลูกข้าว ไปกำแพงเพชร นครสวรรค์ เพชรบุรี
มีประสบการณ์ได้รู้ได้เห็นเกษตรกรหลากหลายอาชีพ
ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการปลูกป่าสักทอง ปลูกมะละกอ ปลูกมะนาว วงจรมันจะมีแบบขึ้นๆ
ลงๆ วันนี้เราลองมาวิเคราะห์ลองมาพูดคุยกันอยู่
คนหลายคนทำเกษตรหวังจะรวย
ส่งลูก ส่งหลานไปเรียนในเมือง จบมหาวิทยาลัย ไปทำงานบริษัท ห้าง ร้าน
หรือโรงงานต่างๆ ทำไป 5 ปี 10 ปี เริ่มอิ่มตัวก็อยากไปทำเกษตร ซึ่งความจริงแล้วโดยส่วนตัวผมเห็นด้วยว่าอาชีพเกษตรกรรม
เป็นอาชีพที่ ปู่ ย่า ตา ยาย เราทิ้งเป็นมรดกทั้งที่ดิน ทั้งทักษะ ทั้งความสามารถ
และเหมาะกับประเทศไทย ที่เป็นแผ่นดินทอง ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว
และนี่กำลังจะเปลี่ยนเป็นในน้ำมียา และในนามีแต่สารพิษ
อันนี้ถือว่าเป็นเรื่องที่ไม่ดี สิ่งที่ยากที่สุดในอาชีพของเกษตรกรรม
ทำแล้วก็เจ๊งคนทำงานเก็บเงินมาค่อนชีวิตไปประกอบอาชีพเกษตรกรรม
ความไม่แน่นอนก็คือผลผลิต มันไม่ได้ดังที่ใจคิด อยากจะเกี่ยวข้าวให้ได้ไร่ละ 1 ตัน
ไร่ละ 1 เกวียนมันก็เจอกระทบหนาว กระทบร้อน เจอเพลี้ยจักจั่น เพลี้ยกระโดด
จะปลูกทุเรียนก็ปลูกแปปเดียวก็ตาย ใบเหลือง รากเน่า ปลูกลองกองมังคุด
ก็เจอผันผวนเรื่องราคาอีก ที่เป็นเช่นนี้ก็เราจะวกมาเรื่องของนโยบายของภาครัฐ
เกษตรกรอยากจะได้ GAP เป็นการยกระดับคุณภาพของสินค้าว่ามีความปลอดภัยไร้สารพิษก็ทำให้ราคาดีขึ้น
ราคาดีขึ้นไม่ได้แปลว่าแพง ราคาดีขึ้นมันมีมาตรฐาน GAP รัฐไปถอยไม่สนับสนุนให้ตรวจ
GAP ให้มันง่าย ตรวจ GAP ง่าย
เกษตรกรเข้าถึง ได้การันตี ผักผลไม้ปลอดภัยไร้สารพิษ ส่งไปโรงงาน
โรงงานก็ไปตัดลดงบประมาณอีก ไม่มีระบบตรวจ GAP ที่ทันสมัย
ที่เพียงพอ ที่รวบรวมพวกผัก ผลไม้ ทำความสะอาด แพ็คเกจ บรรจุหีบห่อส่งออก GAP ก็ทำยาก ภาครัฐก็ไม่มีบุคลากรพอ ส่งให้ให้เอกชนก็ต้องรำลึกถึง
อยากได้ก็ต้องจ่ายแพง ทำไมภาครัฐไม่ทำเมื่อเกษตรกรเป็นอาชีพส่วนใหญ่ของประเทศ
ทำแล้วยกระดับรายได้ดีกว่ายกไว้ให้เป็นกระดูกสันหลัง
เชิดชูบูชาด้วยลมปากแต่การกระทำไม่มี ราคาอ้อยก็ถูก ข้าวก็ถูก ฟัก แฟง แตงกวาก็ถูก
ตอนนี้ถูกหมด มีทุเรียนอยู่อย่างเดียว แล้วโรงงานที่เป็นล้ง เป็นมาตรฐาน
อุตสาหกรรมต่างๆ GAP เขาไปตรวจก็ลำบากยากเย็นกว่าจะได้ก็มีทั้งสีเทา
สีขาว สีดำ เพื่อให้ได้ GAP เรียกได้ว่าต้องกราบกราน วอน
การใช้ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภัณฑ์ต่างๆเปิดให้มีการนำเข้าสารพิษเยอะแยะมากมาย แต่ปัจจัยการผลิตในเมื่อส่งเสริมบอกให้เป็นเกษตรอินทรีย์ แต่ท่านพยายามเอาสารพิษเข้ามาต่อสู้แบนแล้วแบนอีก แบน เดี๋ยวยกเลิกการแบน มันย้อนแย้งกัน ถ้าท่านจะส่งเสริมให้อาชีพเกษตรกร เกษตรกรร่ำรวยและทำประสบความสำเร็จ จะได้ไม่ยาก นโยบายภาครัฐสำคัญ เพราะว่าเราต้องหาผู้นำที่เขาเห็นอกเห็นใจเกษตรกร อีกอันคือเรื่องของตลาด เพื่อนๆจะปลูกหรือประกอบอาชีพเกษตรกรรมไปหาตลาดก่อน ถ้าจะเพาะเห็ดในรัศมี 5 โล 10 โล ขับรถยนต์ ขับมอเตอร์ไซต์ บิดไปดูก่อนว่า มีร้านอาหารตามสั่งหลังจากหมดโควิดไปแล้วกี่ร้าน เขาอยากได้คะน้า ถั่วฝักยาวปลูก แล้วหาตลาดก่อน อันนี้เป็นเบสิค แต่ความยากจริงๆที่อยากจะสื่อสารกับเพื่อนๆคือ เกษตรจริงๆแล้วทำไม่ยาก จะเป็นเกษตรปลอดสารพิษ เกษตรอินทรีย์ หรือเกษตรสารพิษ คุณจะทำเกษตรปลอดสารพิษ เกษตรอินทรีย์ ความยากอยู่ตรงที่ความสามารถในการบริหารจัดการแปลง ที่มันยากเพราะเราโลภ เราทำปลูกทีเป็น 10 ไร่ เป็น 100 ไร่ แต่ความสามารถในการบริหารจัดการแปลงคุณทำไม่ทัน เพื่อนๆทำไม่ทัน เพราะฉะนั้นถ้าคุณมีแค่ 2 คน ผมว่าคุณทำ 1 ไร่ ถึง 5 ไร่ คุณบริหารจัดการแปลงได้ทันอย่างแน่นอน ความยากอยู่ตรงนี้ คุณสำรวจตรวจแปลงได้แล้วก็ฉีดไตรโคเดอร์ม่า ฉีดบิวเวอร์เรีย ฉีดเมธาไรเซียม แมลงมันจะมาลงตรงไหน คุณรู้ภายในวัน สองวัน แต่ถ้าคุณทำเป็น 10 ไร่ 20 ไร่ 30 ไร่ แมลงมันบุกอยู่มุมใดมุมหนึ่ง แล้วมันระบาดรุกลาม แล้วคุณไปฉีดไปรักษามันไม่ทัน ความยากคือการบริหารจัดการแปลง ยิ่งคุณทำแบบเศรษฐี เศรษฐีคือส่งเงินไปให้ลูกน้องอย่างเดียว อันนี้เป็นประสบการณ์ ที่ได้เจอมา แถวรังสิต ปลูกข้าว ทำสวน คนเดียว 100-200 ไร่ ส่งเงินไปซื้อปุ๋ยๆ นานๆไปดูที ส่งเงินครั้งแรกก็เงินหาย หายไปครึ่งหนึ่งซื้อครึ่งหนึ่ง ครั้งที่ 2 เริ่มแปลกใจเริ่มให้เป็นปุ๋ย เป็นยา ปุ๋ยกับยาที่อยู่ในโกดังก็ถูกเอาไปขายให้สวนข้างๆ พอเจ้าของสวน เจ้านายไป ลูกน้องก็หว่านปุ๋ยพรมๆ มองแบบเศรษฐีใส่แล้วดีจังเพราะไม่เป็น ไม่รู้ เห็นใบเขียวก็ยิ้ม อันนี้ความยากคือคุณดูแลไม่ทั่วถึง คุณต้องจ้างเขา คุณจ้างเขาคุณต้องดู observe อยู่ตลอดเวลาด้วย ประเด็นก็คืออย่าทำมากเกินแรงของตนเอง ต่อให้คุณมีของดี ปุ๋ยดี ยาดี แต่คุณไม่มีความสามารถ ไม่มีแรงมากพอ ความยากบังเกิดทันที คุณคุมคุณภาพ คุมผลผลิต คุมการเจริญเติบโต คุมการป้องกันรักษาโรคแมลงศัตรูพืชไม่ได้ ส่วนใหญ่แล้ว 2 คนจะทำพื้นที่ประมาณ 5 ไร่ โดยส่วนตัวผมคิดว่าเยอะไปด้วยซ้ำ ถ้าทำสัก 2 ไร่ เพื่อนๆทำ 1-2 ไร่ จะปลูกคะน้า ปลูกถั่วฝักยาว ปลูกพืชที่มีราคาดีที่สุดและคนอยากกิน คนนี่อยากกินคะน้ามากแต่กลัวพิษเพราะคะน้านี่หนอน ใยหนอนต่างๆ ระบาดอย่างรวดเร็ว ยาคะน้าขวดละเป็นหมื่น คนอยากกินแต่กลัวเป็นมะเร็งแต่ถ้าเราปลูกสักงาน หรือไร่หนึ่ง แล้วขายทำต้นให้อวบๆอ้วนๆ ความยากของคะน้าก็หมดแล้ว ถ้าทำไร่หนึ่งมันดูแลไม่ทั่วถึงก็ทำงานเดียว หนอนมาใช้มือหยิบออกเลย ไม่ต้องฉีดยายังได้ เตรียมแปลงให้ดี ความยากมันอยู่ตรงนี้ หรือถ้าคุณบอกว่าผมร่ำรวย ผมอยากจะทำเยอะๆ ถ้าคุณอยากจะทำเยอะๆ คุณต้องใช้ตัวช่วย พวกเกษตรแม่นยำทั้งหลาย พวกโดรน พวกแอปพลิเคชัน พวกเซนเซอร์ที่ดูจากมือถือ รู้ได้เลยว่า ความชื้น แสง อากาศ แมลง ฤดูกาลนั้น คุณต้องมีตัวช่วย ก็ยังพอทำเลา แต่อย่าไปทำเยอะอีก โดรนก็โดรน เทคโนโลยีก็เทคโนโลยี ถ้าคุณทำเยอะคุณก็ดูมันไม่ทั่วถึง ความยากอยู่ตรงที่ความสามารถในการบริหารจัดการ ทำให้มันทั่วถึง แต่ถ้าใครรู้เทคนิคเคล็ดลับตรงนี้ คุณไปประยุกต์ และ คุมบริหารจัดการ จากน้อยไปสู่มาก จากเล็กไปสู่ใหญ่ การเกษตรก็จะไม่ยาก เพราะคุณมีกำลังมากเพียงพอ คำว่ากำลังหมายถึงการตรวจสอบแปลง รู้ว่าโรคแมลงจะเข้ามา เมื่อไหร่ ที่ไหน เวลาอะไร จะติดระบบสปริงเกอร์ ระบบพ่นหมอก โดรนก็ใช้เอาเข้ามา แต่ถ้าไม่มีทุนมากพอ แปลงของคุณไม่ใหญ่ ทำเป็นจิ๋วแต่แจ๋ว หรือทำแบบเล็กพริกขี้หนู เพราะเห็ด ปลูกถั่วฝักยาว คะน้าอินทรีย์หรือคะน้าปลอดสารพิษ ทำไปจนรัฐบาลเขาเห็นคุณค่าพวกเราปลูกข้าวก็ปลูกข้าวหอมมะลิ เอาข้าวคุณภาพและจุดธูปภาวนา ให้รัฐบาลเขาออกมาตรฐาน GAP เราให้ได้ เพื่อให้มีมาตรฐานเพิ่มมูลค่า ทำน้อยแต่ขายได้เยอะ เหมือนที่ไทยกรีนอะโกรเราทำข้าวไม่ใช้สารพิษเลย เคยเอามาไลฟ์ให้ฟัง ได้กำไรหลายหมื่น กำไร 70% ถ้าทำเป็นใช้สารพิษใช้ยาอะไรต่างๆ กำไรได้ประมาณ 10-15% ถามเกษตรกรดูได้เลยครับ ทำ 5-10 ไร่ ส่วนใหญ่เกษตรกร พื้นนา พื้นที่ชลประทาน ทำใส่ปุ๋ยกลางวันบ้าง กลางคืนบ้าง กลางคืนแอบใส่ กลางวันมาคุยข้าวได้ 100 ถัง 1 เกวียน แต่พอกระซิบถามต้นทุนเท่าไร คือขายเอาโล่แต่เงินไม่ได้ เงินหมดไปกับค่าปุ๋ย ค่ายา ตรงนี้ฝากเพื่อนๆไปดูว่าเกษตรไม่ยาก ถ้ายากมาคุยกับพวกเราไทยกรีนอะโกร
มนตรี บุญจรัส
ชมรมเกษตรปอลดสารพิษ www.thaigreenagro.com
